Ana içeriğe atla
Fivestar: 
Average: 4.1 (17 votes)

Haftanın Günlerinin İngilizce İsimlerinin Kaynağı

İngilizce dilindeki günlerin adı, gök cisimleri ve tarihi efsanedeki kişilere göre verilmiştir. Kültür ve geleneğin karışımı, günlerin isimlendirmesinde etkili olmuştur ve bizim gibi İngilizce öğrenenler için, dilin oluşumunu mükemmel bir şekilde göstermektedir.

İngilizce'nin temeli eski Yunanca, Latince ve Cermen dillerine dayanmaktadır. Bu etkiler, günlerin adına yansımıştır. Bunları, dil ve tarih hakkında neler anlattıklarının bilincinde olmadan her gün kullanmaktayız. Aynı zamanda bize İngilizce ve diğer birçok Avrupa dilleri arasındaki benzerlikleri de göstermektedir.

Haftanın yedi günü isimlerini nasıl aldıklarına bir göz atalım.

Yunan ve Romalı tanrılar

Günlerin 1. ve 3. yüzyılda asıl sıralaması güneş, ay, Ares, Hermes, Zeus, Afrodit ve Cronos'tu. Bunlar, Helenistik Astroloji'ye göre her günün ilk gün ışığı saatlerine hükmeden gök cisimlerine göre adlandırılmışlardı. Gezegen kaynaklı gün isimleri Yunanistan'dan Romalılar'a, Latince'den Güney ve Batı Avrupa'daki dillere ve daha sonra bunlardan etkilenen diğer dillere geçmiştir.

Romalılar haftanın günlerine neden gezegen ve onlara bağlı tanrıların adlarını verdiler? Çünkü tanrıları ve gecedeki gökyüzünün değişen görüntüsü arasında, bir bağ olduğunu düşünüyorlardı. Her gece gökyüzünde Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn'ü görebilmekteydiler. Ay ve güneş ile birlikte bu beş gezegen yedi gök cismini oluşturmaktaydı ve bu nedenle yedi-gün-haftasına geçildiğinde, bu isimleri kullanmaları doğaldı.

Sunday (Pazar)

Haftanın ilk gününe güneşin adı – dies Solis –, yani güneşin Latince adı verildi ve daha sonra da Eski Cermence  Sunnon-dagaz adı verildi. İngilizce Sunday kelimesinin nereden geldiği aşikardır.

Monday(Pazartesi)

Aynı şekilde bu günün de ismini nereden aldığını anlamak kolaydır. Monday ay günüdür – Latince dies Lunae, Eski İngilizce'de bu Mon(an)daeg oldu.

Tuesday (Salı)

Çoğu İngilizce gün isimleri Romalı tanrılara bağlantısını muhafaza etse de, bazı isimler, İngilizce bir Cermen dili olduğu için ilgili Cermen tanrılarının adını almıştır.

Tuesday, Latince Martis diye bilinen, Romalı savaş tanrısı Mars'ın adını almıştır. Fakat Cermen savaş tanrısının adı Tiu idi ve bu günün İngilizce adı onun isminden türetilmiştir. İlk zamanlar  Tiwsday olarak bilinirken sonradan Tuesday denmiştir.

Wednesday (Çarşamba)

Yine aynı şekilde Woden de Romalı tanrı Merkür'un fırtına gibi hızlı olan dengi idi. Böylece bu güne, başlangıçta Latince olarak dies Mercurii denirken, Eski Cermen'de Woden’s day olmuş ve sonunda İngilizce'de Wednesday adını almıştır.

Thursday (Perşembe)

Jove olarak da bilinen Jüpiter, Romalı baş tanrıdır ve Roma devletinin koruyucusudur. Yıldırım ve şimşeği yaratan tanrıdır. Thor, genellikle gökyüzünde bir savaş arabasını sürerken resmedilen, yıldırımın kuzey tanrısıdır. Yani Latince dies Jovis (Jüpiter'in günü) kuzey tanrısı Thor’s day'den sonunda Thursday olmuştur.

Friday (Cuma)

Venüs aşk ve güzelliğin Romalı tanrıçasıdır ve Latince'de onun günü, dies Veneris olarak bilinmekteydi. Venüs gününün İngilizce ismi, kuzeyin aşk ve gökyüzü tanrıçası Frigg veya Tötonik aşk ve güzellik tanrıçası Fria'dan alınmıştır. Cermen dilinde Frije-dagaz'dır ve sonraları İngilizce olarak Friday olmuştur.

Saturday (Cumartesi)

Basit bir gün ile konuyu noktalamaktayız. Satürn, eski Yunanistan'da Cronos olarak tanınan, tarımın Romalı tanrısıdır. Latince'de dies Saturni'dir ve günümüzün Saturday'i, yani ‘Satürn'ün günü’ ile benzerliği açıktır.

Categories: